In het verleden is stro op verschillende wijzen toegepast als bouwmateriaal. Strobouw Nederland richt zich vooral op het bouwen met strobalen. Hierbij worden strobalen in verband gestapeld tot zij een muur vormen. Deze wand kan worden toegepast als isolerende gevel en kan indien gewenst ook een dragende functie vervullen. Binnen- en buitenzijde worden afgewerkt met een pleisterlaag tegen brand, weersinvloeden en mechanische beschadiging. Andere beschermende afwerklagen zijn uiteraard mogelijk, het is echter in alle gevallen aan te bevelen ten minste 1 laag pleister direct tegen de strobalen aan te brengen.

Oorsprong van bouwen met strobalen
Bouwen met strobalen is ontstaan in de Midden-Amerikaanse staat Nebrasca. De oudste gebouwen van strobalen zijn aan het begin van de 20e eeuw gebouwd. Verscheidene van deze gebouwen zijn nog in goede staat. In het begin van de jaren 80 ontstond er in Amerika een vernieuwde belangstelling voor deze bouwtechniek. Met name omdat het een milieuvriendelijke en eenvoudige bouwmethode is.

Verwerking van de strobalen
Strobalen worden geplaatst op een waterafvoerende onderconstructie, beschermd tegen optrekkend vocht. Om condensatie in de onderste strobaal te voorkomen mogen de strobalen nooit direct op een koude of slecht isolerende ondergrond worden geplaatst. Koudebruggen waardoor condensatie kan ontstaan moeten worden vermeden. Tijdens de bouw wordt het onderlinge verband van de strobalen muren met houten of bamboe pennen tot stand gebracht. Een recente vernieuwing is dat de pennen niet meer door de balen worden gestoken maar in onderling verband aan weerszijden tegen de strobalen worden gebonden. Spanbanden worden vanaf ankerpunten in de fundering over de strobalen muren over de muurplaten boven op de balen gespannen. Afhankelijk van het toegepaste systeem en sterkte eisen zijn ongeveer 2 spanbanden per meter nodig. De combinatie van spanbanden, pennen, strobalen en stuclagen aan binnen en buitenzijde zorgen voor een verassend sterk geheel. Strobalen muren blijken, mits een aantal stabiliteitsverbanden worden aangebracht, zelfs uitstekend te voldoen in aarbeving gevoelige gebieden. Voor de houten hulpconstructies, zoals lateien en muurplaten worden houten balken of triplex doosconstructies gebruikt. Rondom strobalen op plekken waar versterking noodzakelijk is, zoals bijvoorbeeld de hoeken of bij openingen, wordt gebruik gemaakt van gaas voor versterking van pleisterlagen.

Afwerking van de strobalen
In Amerika en Canada wordt veel gewerkt met cementpleisters. In Nederland (in navolging van Franse strobouwhuizen) wordt gewerkt met leemstuc aan de binnenzijde en een kalkpleister (traskalk,schelpkalk) aan de buitenzijde. Naast de goede isolatie wordt het leefklimaat in de woning gunstig beinvloed door de vochtregulerende en dampdoorlatende eigenschappen van de wandafwerking. Bij een andere afwerking (voorzetwanden van hout of steen) altijd minimaal een pleisterlaag aanbrengen als bescherming tegen intrekkend vocht, aantasting door insecten, en als brandpreventie.

Constructie principes
Er zijn globaal twee karakteristieke bouwwijzen ontstaan, dragend en niet-dragend. Het onderscheid wordt bepaald door het al of niet dak dragend zijn van de strobalen. In beide gevallen worden strobalen op elkaar gestapeld. De strobalen worden op een of andere wijze aan elkaar verbonden en later aan binnen en buiten zijde geheel afgestuct. In onze klimaat is een kalkstuc het meest aangewezen voor de buitenzijde. Binnen kan ook leem worden toegepast. De stuclaag vervult een aantal belangrijke functies; constructief, bescherming tegen de elementen, ongedierte, en brandwering.

In Nederland zal over het algemeen met niet dragende strobalen wanden worden gebouwd.

• Ten eerste omdat het gewenst is om een dak te hebben om de strobalen tijdens de bouw droog te houden. Een skelet is dan noodzakelijk om het dak te dragen bovendien biedt het skelet veel meer vrijheid om ramen, en deuren te plaasten.

• Ten tweede omdat er in Nederland meestal voor woonhuizen in 2 of meer verdiepingen wordt gebouwd. Het is dan constructief eenvoudiger om met een dragend skelet te werken.

• Ten derde omdat een bouwaanvraag veel eenvoudiger is omdat de constructieberekening gewoon betrekking kan hebben op het dragend skelet, dit is bekend terrein voor constructeurs en de gemeentelijke bouwtoezicht waardoor een bouwaanvraag veel voorspoediger zal verlopen.

Gemeenten en bouwaanvragen
Strobouw wordt in het algemeen door gemeenten met open armen ontvangen. Voor 'duurzaam bouwen' zijn tal van stimuleringsmaatregelen getroffen waaronder subsidies. Tot nu toe zijn vrijwel alle bouwaanvragen voor strobouw projecten gehonoreerd. Dit betekent echter niet dat zomaar ieder bouwaanvraag voor Strobouw wordt gegegund. Het is van groot belang dat een bouwaanvraag goed wordt voorbereid. In Nederland bevindt het bouwen met strobalen zich nog in een begin fase. Hoewel de huidige sterke opkomst van strobouw van zeer recente datum is, is de techniek van bouwen met strobalen al op een stevige basis gegrond. Hierbij heeft het internet, door een snelle uitwisseling van ervaringen een onmisbare rol gespeeld.

Indien voldoende aandacht aan de technische aspecten is besteed bij de bouwaanvraag voor een strobouw project dan verloopt deze meestal zonder al te grote problemen. Het is essentieel om tijdens het gehele proces van de bouwaanvraag te blijven beseffen dat een bouwtoezichtambtenaar in principe wil helpen om er voor te zorgen dat je huis een goed huis wordt met een lange levensduur. Als je aan kunt tonen dat daar goed over is nagedacht en dat je je goed hebt voorbereid dan verloopt het overleg vruchtbaar en voorspoedig. Het loont, ongeacht het aantal boeken dat je gelezen hebt, om een ervaren strobouwer te raadplegen om op zijn minst je plannen door te praten, hoe eerder, hoe beter.

Bron en meer informatie: Strobouw.nl

Strobouw projecten
"Bij binnenkomst was het net alsof een warme mantel werd omgedaan. Ik voelde me thuis en direct op mijn gemak". Dit is een reactie die ik wel vaker hoor als mensen een "strobalen" huis binnen komen. Er is iets aan een gebouw van stro en leem dat gevoelens oproept die traditioneel gebouwde huizen niet hebben.

Is het het gebruik van natuurlijke materialen, de afwezigheid van giftige stoffen en straling, de kwaliteit van de lucht, de demping van het geluid of heeft de architectuur en de knuffel-muren er iets mee te maken. Waarschijnlijk draagt alle hierboven genoemde punten bij aan de weldaad van een “strobalen” huis.

Hoe het ook komt… een huis van stro spreekt tot de verbeelding en is een bijzonder goed alternatief voor de gangbare manier van bouwen en dan niet alleen vanuit een ecologisch standpunt.

Om maar gelijk een aantal misverstanden uit de weg te helpen…. De muren van een “strobalen” huis zijn niet dikker dan die van een traditioneel gebouwd huis. Muizen en andere beesten nestelen zich liever in glas- of steenwol dan in een muur gebouwd van stro. Stromuren doorstaan met gemak de zwaarste vuurproeven en zijn in die zin onbrandbaar. Huizen van stro zijn bijzonder duurzaam: er zijn huizen van stro bekend die ouder zijn dan 100 jaar en als laatste… “strobalen” huizen zijn niet per definitie goedkoper dan traditioneel gebouwde huizen, maar kunnen dit door slim te bouwen en te ontwerpen wel worden.

Kenmerken van een strobaal:

• Stro is een 100% biologisch materiaal

• Een wand van stro is vrij van giftige stoffen

• De verwerking tot wanden is eenvoudig en veilig. Strobalenbouw is hierdoor zeer geschikt voor zelfbouw

• De warmte-isolatie is uitstekend (Rc>8 m2K/W)

• De akoestische eigenschappen zijn goed (Rw=55 dBA)

• De bepleisterde strobalen zijn uitstekend brandwerend (>B90)

• Strobalen zijn een restproduct uit de landbouw. Het is daarom ruim voor handen en goedkoop

• De energie die nodig is voor winning, bewerking en transport van stro is zeer gering

• Bij sloop komen geen schadelijke stoffen vrij en blijven er alleen makkelijk te verwerken of herbruikbare grondstoffen over